باید و نبایدهای زیست‌محیطی مس

بنابراین شایسته است با کمک گرفتن کارگروهی که متشکل از کارشناسان صاحب نظر این دو بخش است به رفع مشکلات بپردازند و قوانین و راهکارهای مناسب برای حفظ و صیانت از محیط‌زیست را در کنار رونق معدنکاری به تصویب و اجرا برسانند. گفتنی است اکنون کارگروهی برای رفع مشکلات و چالش‌های معدنکاران با محیط‌زیست و منابع طبیعی تشکیل شده و در آن نمایندگانی از تشکل‌های خصوصی بخش معدن، سازمان محیط‌زیست، سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری و همچنین برخی از مدیران وزارتخانه صنعت، معدن و تجارت شرکت کرده‌اند و با تلاش این کارگروه تا حدودی چالش‌ها و مشکلات این بخش‌ها کاهش یافته است.
مس با خاک عجین شده است
وقتی مس با خاک ترکیب می‌شود، ارتباط تنگاتنگی با ماده آلی و مواد معدنی برقرار می‌کند. درنتیجه پس از آزاد شدن این ماده معدنی، از خاک دور نشده و به مقدار زیاد وارد آب و خاک می‌شود. مس در آب‌های سطحی می‌تواند خیلی دور شود که در این صورت یا به شکل ذرات رسوبی یا یون‌های آزاد در می‌آید. به گزارش پایگاه داده‌های علوم زمین، مس در محیط تجزیه نمی‌شود و به همین دلیل وقتی در خاک‌ها یافت می‌شود، می‌تواند در گیاهان و حیوانات هم جمع شود. در خاک‌های غنی از نظر مس تنها تعداد محدودی از گیاهان شانس بقا دارند. به همین دلیل در نزدیکی کارخانه‌های مس، تنوع گیاهی چندانی وجود ندارد. در واقع این ماده معدنی به‌دلیل اثرات مخربی که بر گیاهان دارد تهدیدی جدی برای تولیدات مزارع است.در این میان گوسفندان به طور عمده به مسمومیت ناشی از مس دچار می‌شوند، چون اثرات مس در غلظت‌های به نسبت پایین آشکار می‌شود. درباره اثرات زیست‌محیطی مس نیز می‌توان گفت: دیدگاه زیست‌محیطی معدنکاری، در فلسفه علم، با اکتشافات معدنی در کنار یکدیگر هستند و نباید تقابلی با هم داشته باشند. در واقع نگرش افراطی به محیط‌زیست، باعث به وجود آمدن عقایدی مخالف معدنکاری می‌شود؛ به این شکل که اگر قرار بر حفاظت از محیط‌زیست است باید پیش از راه‌اندازی معدن، به فکر تعطیل کردن معدن باشیم. در واقع هدف دیدگاه محیط‌زیستی، یافتن مکان‌هایی است که در آن سرمایه‌های طبیعی یا انسانی از بین می‌روند. یافتن ابعاد ماده معدنی یعنی مکانی که در آن سود اقتصادی حاصل می‌شود نیز هدف دیدگاه اقتصادی اکتشافات معدنی است. طبیعی است، افزایش سود و منافع اقتصادی با در نظر گرفتن تلفیقی بهینه از این ۲رهیافت، قابل دسترسی است. فعالیت‌های معدنکاری در ۳ مرحله اکتشاف، استخراج و فرآوری انجام می‌شود، اما نکته اینجاست که حجم مواد جابه‌جا شده در مرحله اکتشاف در مقایسه با مرحله استخراج بسیار اندک است و پس از عملیات معدنی، کارخانه فرآوری نیز به کار خود پایان می‌دهد. در واقع اثرات زیست‌محیطی مرحله استخراج، به مفهوم جابه‌جایی سنگ‌ها و مواد تشکیل‌دهنده زمین برای دستیابی به ماده معدنی، مهم‌ترین بخش آلودگی‌های زیست‌محیطی معدنکاری را به خود اختصاص داده است. بهم‌ریختگی و جابه‌جایی زمین به‌ویژه در معادن روباز همچون میراثی جاودان بر پیکره زمین باقی خواهد ماند تا در ترکیب با فرآیندهای سطحی، منجر به واکنش‌هایی شود که مهم‌ترین محصول این واکنش‌ها، تولید آلودگی است.