آرامش به روی در ۲۰۲۲

بازگشت آرامش به «روی» در ۲۰۲۲ ؟

آیا فلز روی در سال۲۰۲۲ رنگ آرامش را به خود خواهد دید؟ بسته به تعریف از چیستی آرامش، شانس افزایش شدید قیمت روی در سال۲۰۲۲ زیاد نیست. به‌نظر می‌رسد با کمرنگ‌شدن اثر پاندمی در جهان ناشی از واکسیناسیون گسترده و کاهش قرنطینه، قیمت روی از ناحیه افزایش استخراج نزولی شود. این سناریو گرچه قطعی نیست، اما شواهد موجود نشان می‌دهد جهان در سال۲۰۲۲ شاهد متوازن‌شدن فاصله میان استخراج این محصول با فرآوری و مصرف این فلز ارزشمند خواهد بود. بررسی آمارهای مراجع بین‌‌‌‌‌‌‌‌المللی حوزه فلزات نشان می‌دهد ماده معدنی روی در سال۲۰۲۱ از محل همین چالش استخراج با افزایش قیمت ملموسی روبه‌‌‌‌‌‌‌‌رو شده است که شانس تداوم آن در سال پیش‌‌‌‌‌‌‌‌رو کمتر از قبل است. جهان که در حدفاصل سال‌های ۲۰۱۶ تا ۲۰۱۹ سالانه بیش از ۶/ ۱۲ تا ۸/ ۱۲ میلیون تن استخراج روی داشت، در سال۲۰۲۰ و در اثر ضربه پاندمی عقب نشست و سطح استخراج افت ۶۰۰ هزار تنی داشت. موضوعی که زمینه‌‌‌‌‌‌‌‌ساز افزایش قیمت این فلز را در فاصله نیمه دوم ۲۰۲۰ تا انتهای ۲۰۲۱ فراهم کرد.
بررسی داده‌‌‌‌‌‌‌‌های موسسه جهانی سرب و روی این موضوع را تایید می‌‌‌‌‌‌‌‌کند که مسیر برای ادامه رشد قیمت‌ها همانند آنچه در سال2021 رخ داد مهیا نیست. لحاظ‌کردن قیمت‌های میانگین ماهانه بورس فلزات لندن نشان می‌دهد میانگین بهای هر تن روی در ژانویه2021 حدود 2707‌دلار بوده است که این عدد در‌ماه دسامبر به 3407 دلار رسیده که به معنی رشدی 25درصدی در این بخش است. داده‌‌‌‌‌‌‌‌های بورس فلزات لندن نشان می‌دهد هرگاه میزان وزنی اوراق آتی روی که در بازار معامله می‌شود، افزایش می‌یابد قیمت به‌شدت کاهش خواهد یافت و از آن‌سو، هرچقدر وزن این اوراق کاهش یابد، مسیر برای افزایش بهای جهانی روی مهیا می‌‌‌‌‌‌‌‌شود. بر این مبنا پیش‌‌‌‌‌‌‌‌بینی می‌شود بهای روی در بهترین حالت در سال‌جاری بین مثبت 6درصد تا منفی 10درصد در نوسان باشد و در انتهای سال در محدوده 3هزار دلار باقی بماند.
بررسی شاخص LME Zinc stock در فضایی پس از بحران جهانی اقتصاد به‌خوبی گواه این وضعیت است که با شدت‌گرفتن استخراج و تولید از مصرف و عمیق‌شدن رکود حاکم بر جهان، میزان اوراق روی در این بازار به ورای یک‌میلیون و 250‌هزار تن رسید و همزمان بهای فلز روی تا 1835 دلار کاهش یافت. روی که کمترین قیمت خود طی 10‌سال اخیر را در فوریه2016 تجربه کرد، در آن مقطع بهای 1712دلاری داشت، با این حال پس از یک فراز و فرود جدی، این فلز تا ابتدای مارس 2018 قیمت خود را به بیش از 3330 دلار رساند. عددی که تا انتهای سال2018 با افولی 750‌دلاری به مرز 2550دلار سقوط کرد. بعد از این دوره بود که روی مدام در فراز و فرود بود تا اینکه با ورود به سال2020 و ظهور پاندمی، بهای هر تن روی تا نرخ 1831 دلار پایین آمد. این عدد که کمترین نرخ روی در 5 سال گذشته بوده است، در می‌2020 وضعیتی سخت را به دارندگان اوراق آتی روی و نیز تولیدکنندگان این فلز تحمیل کرد.
نگاهی به بازار جهانی روی نشان می‌دهد مهم‌ترین بازیگران عرضه روی در دو بخش از جهان یعنی آسیا - اقیانوسیه و قاره آمریکا جا خوش کرده‌‌‌‌‌‌‌‌اند. همانند بسیاری از فلزات دیگر، در این صنعت نیز چین حاکم بلامنازع تولید است و استخراج نیمی از کل روی جهان را برعهده دارد. دستکم تا سال2019، 5/ 46درصد کل استخراج جهانی روی در چین و کارخانجات چینی صورت‌گرفته است. در عین حال، بیش از 33‌درصد کل روی جهان که معادل 3/ 4میلیون تن است، در این کشور تولید می‌شود. در رده‌‌‌‌‌‌‌‌های بعدی هم بازیگران دیگری وجود دارند که سهم قابل‌توجهی از این بازار را به خود اختصاص داد‌‌‌‌‌‌‌‌ه‌‌‌‌‌‌‌‌اند. پیش از همه، پرو با تولید 4/ 1میلیون تن 11درصد کل روی جهان را راهی بازار می‌‌‌‌‌‌‌‌کند. استرالیا با 3/ 1میلیون تن و سهم 2/ 10درصدی در رده بعدی قرار دارد و هندوستان با 800هزارتن و سهم 3/ 6درصدی چهارمین بازیگر بازار فلز روی است.
ایالات‌متحده آمریکا با 780 هزار تن از سهم 1/ 6درصدی در تولید این فلز برخوردار است. مکزیک با 690 هزار تن و سهم 3/ 5درصدی در رده بعدی بازیگران بزرگ روی قرار دارد. ضمن اینکه بولیوی با تولید 460 هزار تن و 6/ 3درصد دیگر وزنه مهم در بازار فلز روی است. از نکات جالب درباره بازیگران بازار فلز روی، کشور کره‌جنوبی است که استخراج 5/ 6درصد از کل روی جهان را برعهده دارد.
از دیگر نکات جالب درباره روی، بازیافت 10درصدی این فلز است که وضعیتی برخلاف سرب دارد. در گزارش هفته گذشته این صفحه درباره فلز سرب به این موضوع اشاره شد که بخش اعظم مصرف سالانه سرب از محل بازیافت سرب به‌کار رفته در باتری خودروها به‌دست می‌‌‌‌‌‌‌‌آید. عددی که برای روی تنها حدود 10درصد است و کفاف افزایش پیوسته تقاضا برای روی را نیز نمی‌دهد. ورق‌‌‌‌‌‌‌‌های گالوانیزه و ضدزنگ و ضدآب که در صنایع مختلف کاربرد دارد، مهم‌ترین منابع بازیافت این فلز گران‌‌‌‌‌‌‌‌قیمت هستند. روی موجود در باتری‌‌‌‌‌‌‌‌ها نیز از جمله منابع بازیافتی این فلز است. هرچند ورق‌‌‌‌‌‌‌‌های گالوانیزه به دلیل عمر بالا، با فاصله زمانی قابل‌توجهی قابلیت برگشت به چرخه تولید و مصرف را دارند.