مشخصات فلز روی

مشخصات فلز روی 

روی عنصر فلزی براق به رنگ سفید مایل به آبی است. در دمای معمولی به حالت شکننده و کریستالی است اما در دمای بین C°150-110 خاصیت چکش خواری و تورق دارد. منابع اصلی آن معدن سولفید, (اکسید روی), کالامین (سیلیکات روی) و اسمیت سونیت (کربنات روی) می باشند. سنگ سولفیدی براي تبدیل شدن به اکسید برشته شده و با زغال تا دمای C°1200 حرارت داده می شود. سپس تبخیر و خارج از محفظه واکنش متراکم شده و در قالب هایی که اسپلتر نامیده می شود قالب گیری می شود.

روش استخراج روی از سوختن و اکسید شدن سنگ معدن روی و واکنش اکسید روی با زغال یا کربن توسط تقطیر فلز حاصل می شود.

روی در طبیعت دارای 5 ایزوتوپ پایدار است. 16 عدد ایزوتوپ ناپایدار نیز برای روی شناخته شده است.

این عنصر خاصیت نیمه رسانا دارد و در هوا با شعله قرمز خیلی داغ می سوزد و ابرهای سفید سمی از آن ساطع می شود. خاصیت قالب پذیری این عنصر بالا است. نه فلز روی نه زیرکونیم هیچ کدام خاصیت آهنربایی ندارند. اما این ترکیب ZrZn2 در دمای زیر 350 درجه کلوین خاصیت آهنربایی دارد.

این فلز دارای آلیاژهای زیادی می باشد که شامل برنج، نقره نیکلی، برنز تجارتی، لحیم قلع، آلومینیوم لحیم شده است.

روی با کیفیت بالا برای تولید قالب استفاده می شود که از این قالب گیری برای کاربردهای اتومبیل سازی و صنایع الکتریکی و سخت افزاها استفاده مي شود. یک آلیاژ روی که به نام پرزتال نامیده می شود شامل 78 درصد روی و 22 درصد آلومینیوم است که بیشتر در صتایع فولاد و پلاستیک های قالب گیری كاربرد دارد. از این آلیاژ همچنین برای قالب گیری سرامیک و سیمان نيز استفاده مي شود.

روی همچنین جهت جلوگيري از خوردگي براي آبکاری دادن فلزاتی مثل آهن نيز استفاده می شود. اکسید روی در دنیای مدرن فلز مفيدي محسوب مي شود که به طور گسترده ای برای صنایع و ساخت رنگها, تولیدات لاستیک, وسایل آرایشی و صنایع داروسازی، پوشش کف، پلاستیک , چاپ پارچه, صابون سازی, ذخیره باتری ها, منسوجات, تجهیزات الکتریکی و دیگر تولیدات کاربرد دارد. لیتوفون ترکیبی از سولفید روی و سولفات باریم است که برای تولید مواد و رنگدانه ها مورد استفاده قرار می گیرد.

سولفید روی در ساختن صفحات روشن و تابناک, صفحات اشعه ایکس و تلویزیون و نورهای فلورسانس مورد استفاده قرار می گیرد. از ترکیبات کلر و کرومات روی برای ترکیبات مهم استفاده می شود. روی عنصر حیاتی برای رشد و نمو جانوران و گیاهان است.
روی به تنهایی و به خودی خود سمی نیست اما وقتی که با اکسیژن هوا ترکیب می شود به ماده سمی تبدیل می شود که تنفس را دچار مشکل می کند که در موقع استفاده از آن باید دقت لازم را به عمل آرود. غلظت اکسید روی در موقع کار در آزمایشگاه، اگر تهویه لازم نداشته باشد، نبايد از 5 mg/m3 تجاوز کند.