گوي فولاد در ميدان نزولي

فقر نقدينگي در بازار فولاد
تاکنون خبر موثقي از تاثيرگذاري تزريق بودجه هاي عمراني بر تحريک تقاضا مخابره نشده و البته تقاضاي بخش خصوصي نيز تاثير چنداني بر بازار فولاد بر جاي نگذاشته است. اين ضعف تقاضا که به رکود بازار منجر شده شايد به دليل فقر نقدينگي در بازار فولاد ايجاد شده باشد و تا زماني که منابع مالي مخفي در اين بازار خودنمايي نکرده يا شاهد مهاجرت نقدينگي به معاملات فولاد نباشيم، اين شرايط ادامه خواهد داشت.

البته افزايش قيمت هاي جهاني فولاد و احتمال محدود شدن توليد در اقصي نقاط جهان در کنار افزايش بهاي غالب فلزات ديگر و سنگ آهن زمينه هايي را براي افزايش قيمت ها در بازار داخلي ايجاد کرده ولي تا زماني که چرخش نقدينگي مورد نياز رخ ندهد, بهبود فراگير بازار ايجاد نخواهد شد. در هر حال هم اکنون تقاضاي متعادل و محدودي در بازار داخلي فولاد ملاحظه مي شود ولي کاهش آرام قيمت ها نشان مي دهد که اين حجم تقاضا به نسبت عرضه ها کمتر است يعني هنوز شاهد برتري عرضه بر تقاضا هستيم. اين در حالي است که شتاب بسيار آرام کاهش قيمت ها نشان مي دهد که برتري عرضه بر تقاضا چندان هم جدي و ملموس نيست و بازار از تعادلي نانوشته برخوردار است زيرا بخش بزرگي از افت نرخ ها به رقابت بين فروشندگان و اعمال تخفيف بيشتر مربوط بوده يعني مي توان از تعادل شکننده فعلي دفاع کرد.

از سوي ديگر ميل به افت نرخ ها براي حفظ سهم بازار پيشين يا افزايش حجم فروش مشخصا بر توليدکننده و همچنين بازار مواد اوليه موثر خواهد بود يعني سرکوب دست ساخته قيمت ها با تاثيرگذاري بر بهاي شمش و قراضه خودنمايي خواهد کرد. با توجه به اين واقعيت ها مدتي است که بهاي شمش و همچنين آهن قراضه با تهديد رو به رو شده يعني فشارهاي بزرگي براي کاهش بهاي اين کالامشاهده مي شود. به نظر مي رسد اين تقابل باز هم ادامه خواهد داشت زيرا کاهش قيمت ها در بازار محصولات نهايي, تلاش براي افزايش حجم فروش و اعمال تخفيف همچنين بالابودن نسبي قيمت قراضه و ساير هزينه هاي توليد به وضعيتي ختم شده است که پتانسيل رخدادهاي بسياري را در ذات خود نهفته دارد. از طرف ديگر به رغم کاهش قيمت شمش و قراضه باز هم شاهد جهش قيمت هايي مقطعي هستيم که چندان هم منطقي به نظر نمي رسد.

بازار ميلگرد در هفته گذشته با يک روند کاهشي نوسان کرد. هرچند که عمق تضعيف قيمت ها چندان هم عميق نبوده است. اين در حالي است که اين کاهش نرخ ها هرچند محدود, به غالب بخش ها در بازار ميلگرد سرايت کرده است. از سوي ديگر در هفته هاي قبل نيز شاهد افت بهاي ميلگرد با محوريت ميلگردهاي نوردي بوده ايم ولي اين بار, اين کاهش قيمت به سمت توليدات برخي شرکت هاي بزرگ همچون ذوب آهن اصفهان و فولاد خراسان (ميلگرد نيشابور) نيز حرکت کرده يعني اين بار کل بازار را در بر گرفته است.

واکاوي رکود بازار ميلگرد
درخصوص نوسان قيمت ميلگرد به نسبت ساير بازارها شايد تغييرات بيشتري را شاهد باشيم. هرچند که در کشورهاي ديگر همچون بازار داخلي چين نيز اين روند يعني نوسان بيشتر بهاي اين کالابه نسبت ساير مصنوعات فولادي وجود دارد. دليل اول آن را بايد وسعت توليد و مصرف اين کالابرشمرد تا جايي که در غالب استان هاي کشور, واحدهاي توليد ميلگرد نوردي وجود داشته هرچند که بسياري از آنها به دلايل فني و اقتصادي در حال توليد نيستند. اين شرايط در کنار بازارپسند بودن اين کالاو تقاضاي عام آن همچنين قيمت نسبتا پايين تر و توان نقدشوندگي جذابيت داد و ستد بيشتري را فراهم مي آورد که در نهايت با توجه به رفتار خريداران, کيفيت توليدات و همچنين فاصله جغرافيايي قيمت هاي مختلفي را ثبت کرده و همچنين نوسان بيشتري را نيز متحمل مي شود.

با توجه به اين موارد در کنار مديريت دشوارتر اين کالاهمچنين فروشندگان پراکنده آن که اغلب با ارتباط با يکديگر فعاليت کرده ولي خودمختاري هاي خاص خود را نيز در معاملات اعمال مي کنند, هم نوسان بيشتري را نشان داده و هم واقعيت هاي عرضه و تقاضا را بيش از ساير بازارها نشان مي دهد. البته ويژگي هاي ديگري همچون مشکلات مالي, مالياتي، واسطه گري و سفته بازي, شاخه فروشي (خريد ميلگرد به صورت بنديل – بسته هاي ميلگردهاي بيش از 2 تن و فروش به صورت شاخه شمار که اغلب در شمال کشور رايج است), واقعيت هاي حمل و نقل و ساير ويژگي هاي موثر نيز باعث شده تا اين کالاهم نوسان بيشتري داشته باشد و هم واقعيت هاي بيشتري بر روند قيمت آنها تاثيرگذار باشد.

حال با توجه به ويژگي هاي فوق بايد به بازار ميلگرد بيش از ساير مصنوعات فولادي توجه کرد هرچند که هم اکنون نيز بهاي ميلگرد به عنوان شاخصي نانوشته براي بازار فولاد به شمار مي رود. درخصوص واقعيت هاي بازار در روزهاي اخير نيز بايد به اين واقعيت بيش از پيش توجه نشان داد که قيمت اغلب انواع ميلگرد يعني توليدات نوردي و توليدات مادر (از سنگ آهن يا گندله و آهن اسفنجي در کارخانه هاي ذوب آهن اصفهان و ميلگرد نيشابور) هر دو وارد يک فاز کاهشي شده اند يعني در برابر افت بهاي ميلگردهاي نوردي, ساير فروشندگان و کانال هاي فروش اصلي توليدکنندگان بزرگ نيز در نهايت نتوانستند مقاومت کرده و براي حفظ سهم بازار خود به کاهش قيمت ها روي آوردند. هرچند در برخي از کانال هاي اصلي عنوان شد که توليدکننده, ميل به افت قيمت ها ندارد. در هر حال ضعف بازار با تضعيف تقاضا يکي از واقعيت هاي اين روزهاي بازار به شمار رفته و تاکنون جهت گيري غالب بازار را به سمت افت نرخ ها مديريت کرده است.

دو نگرش غالب در بازار فولاد
به نسبت گزارش هاي قبلي منتشر شده بازار فولاد با محوريت ميلگرد تغيير چنداني را نداشته ولي اميد به رشد نرخ ها در بطن بازار کاهش يافته است. بررسي هاي ميداني نشان مي دهد که هم اکنون دو طرز فکر غالب در بازار وجود دارد که يکي از ادامه رکود فعلي و تضعيف محدود و ادامه دار قيمت ها حکايت دارد و ديگري با بدبيني به رفتار برخي از فعالان بزرگ بازار و با دست مايه قرار دادن افزايش قيمت هاي جهاني, از احتمال جهش قيمت ها حمايت مي کنند. به مرور زمان طرفداران ادامه کاهش نرخ ها در بازار افزايش يافته که بي رمقي تقاضاي موثر را نيز بايد دليل اين تغيير ديدگاه به شمار آورد. البته نکته جالب توجه را بايد در اين مطلب دانست که هر دو طرزفکر که به نظر خود ايمان دارند در حال فعاليت بر پايه تفکر خود هستند. يعني طرفداران کاهش نرخ, حجم خريد خود را براي خرده فروشي محدود ساخته و خود را براي افت بيشتر قيمت ها آماده مي کنند.

اين در حالي است که برخي خريدهاي زيرپوستي در بطن بازار جريان دارد. ولي بسيار محدود و مقطعي است تا جايي که بر جريان بازار تاثيري نداشته است. البته خريداران نيز با کاهش حجم خريد خود نشان مي دهند که نسبت به آينده بازار بدبين هستند و خوش بيني ها عمق چنداني ندارد. نکته جالب توجه را بايد در اين مطلب جست وجو کرد که طرفداران جهش قيمت ها غالبا افراد آگاه و باتجربه اي هستند و بر پايه واقعيت هاي پيشين تصميم گيري مي کنند. ولي اين بار شجاعت اين گروه از فعالان بازار نيز تقليل يافته است. البته بايد به اين نکته نيز اشاره داشت که خبرهاي ناشنيده و اسرار مگو در بازار فولاد هميشه وجود داشته است و مشخص نيست که اين واقعيت هاي پيدا و پنهان چه سرنوشتي را براي فولاد ترسيم خواهد کرد.

البته بايد به اين نکته نيز اشاره کرد که در صورت جهش قيمت ها, چه سقفي را بايد براي آن در نظر گرفت. زيرا اين بازار در ابتداي سال جاري نرخ هايي نزديک به 1800 تومان را نيز تجربه کرده است.

با توجه به تمام اين موارد بايد اين گونه عنوان کرد که هم اکنون حتي در بين فعالان پرسابقه بازار نيز يک روند کلي و نظري متقن و فراگير درخصوص دورنماي بازار وجود ندارد. يعني هر ادعايي به صورت صريح چندان هم جذاب و منطقي به نظر نمي رسد. بايد به اين نکته با دقت اشاره کرد که تا زماني که تقاضا در بازار ايجاد نشود چه تقاضاي واقعي يا تقاضاي واسطه گري و سفته بازي, خبري از رشد قيمت ها و تحريک بازار نخواهد بود. هرچند که ثبات نسبي قيمت ها در ماه هاي اخير و مخصوصا پس از ماه رمضان پتانسيل تغيير شکل بازار را در ذات خود فراهم ساخته. ولي حجم نقدينگي در گردش اجازه چنين رخدادي را به فعالان بازار و حتي صحنه گردانان آن نيز نمي دهد.
در نهايت بايد به اين نکته نيز اشاره کرد که دورنماي بازار ابهام بسياري داشته و دارد تا جايي که حفظ جانب احتياط هم اکنون به روند فعاليت غالب تجار و فعالان بازار تبديل شده تا جايي که تن به ريسک نمي دهند. اين وضعيت باعث خواهد شد تا از يکسو موجودي انبارها کاهش يابد و از سوي ديگر با تضعيف روند تامين مالي و داد و ستد بنگاه هاي توليدي, حجم عرضه ها در بازار کاهش خواهد يافت. اين وضعيت مي تواند پتانسيل رشد قيمت ها را در بازار تقويت کند. ولي تا تقاضاي موثر از سوي مصرف کننده نهايي به بازار وارد نشود يا مهاجرت نقدينگي از سوي بازارهاي ديگر به صنف فولاد ايجاد نشود, نمي توان به جهش قيمت ها حکم داد. در نهايت اين روند دوگانه و کژ دار و مريز باز هم ادامه يافته و چشم انداز فعلي به احتمال قوي باز هم تجربه خواهد شد.

مهم ترين رخدادهاي بازار فولاد در روزهاي اخير
خودنمايي جو رواني کاهش قيمت ها به جاي رشد نرخ
فشار بر تمامي بخش هاي توليدکننده فولاد در روزهاي اخير از ميلگرد و تيرآهن تا شمش و قراضه, هرچند باز هم قراضه رشد قيمت هاي مقطعي داشته است.
عدم بازگشت انتظاري تقاضا پس از ماه رمضان و تعطيلات عيد فطر
کاهش خوش بيني ها به رشد قيمت فولاد براي روزهاي پيش رو
کم توجهي فعالان بازار به شواهد و سيگنال هاي رشد قيمت فولاد در شرايطي که تحليل هاي افزايشي پيشين محقق نشده است.

عدم تزريق نقدينگي مورد نياز از ساير بازارها به بازار فولاد در شرايطي که هنوز چنين پتانسيلي وجود دارد.

عدم تحقق تزريق بودجه هاي عمراني هرچند که هنوز هم انتظار اين اقدام وجود دارد.
تيزبيني فعالان بازار فولاد نسبت به احتمال جهش مجدد قيمت ها با رصد دقيق واقعيت هاي بازار احتمال ادامه رکود در بازار فولاد تا پايان تابستان به روايت محمد آزاد. رئيس اتحاديه فروشندگان آهن وجود برخي رخدادهاي زيرپوستي و خريدهاي ناملموس در قيمت هاي پايين فعلي که نشان دهنده احتمال رشد قيمت ها است.

وجود دوگانگي در طرزفکر فعالان بازار از رونق و رکود پيش رو هرچند که طرفداران رکود و ادامه شرايط سخت فعلي بيشتر هستند.

وجود پتانسيل بازارسازي در بازار آزاد با نوسان حجم توليد, رشد قيمت هاي جهاني و افزايش هزينه توليد همچنين پايين بودن موجودي انبارها
رونق فعاليت هاي رسانه اي در بازار فولاد تا جايي که واقعيت هاي اين بازار را با شفافيت بيشتري رو به رو ساخته و امکان تزريق نوسان و تحريک دست ساخته قيمت ها را کاهش داده است.

ورود بازارهاي جهاني فلزي به يک فاز رونق در شرايطي که به جز فولاد، مس، آلومينيوم، روي و سرب نيز رشد قيمت هاي مهمي را ثبت کرده اند.

بي رمقي واردات فولاد که در کنار افزايش قيمت هاي جهاني ورق, به رشد بهاي ورق نورد گرم در بازار داخلي انجاميد.


بروز جرقه هاي قدرتمند از افزايش قيمت فولاد در بازار داخلي چين در حالي که هنوز افزايش قيمت فراگيري در بازار جهاني فولاد ثبت نشده است.

الزامات بين المللي براي کاهش ظرفيت توليد و همچنين تقليل حجم توليد فولاد خام در چين و بسياري از نقاط در جهان فشارهاي دولتي در کشورهاي مختلف براي مقابله با دامپينگ فولادي انتظار تعميم رخدادهاي جهاني بر بازار داخلي فولاد هرچند که تاکنون چنين رخدادي محقق نشده است.