آتش روسیه در خرمن گندم

آتش روسیه در خرمن گندم

پس از سه شب حمله روسیه، بنادر اوکراین همچنان با مشکل مواجه هستند. بمب‌گذاری اخیر که در اوایل روز ۲۰ ژوئیه مرکز دریای‌سیاه اودسا و نزدیکی میکولایف را هدف قرار داد، حداقل دو کشته و بیش از ۲۰ زخمی برجای گذاشت، حدود ۶۰‌هزار‌تن غلات را سوزاند و به اسکله‌ها و پایانه‌ها نیز آسیب زد. کرنل، بزرگ‌ترین تولیدکننده آفتابگردان اوکراین، اعلام کرد که رفع آسیب به زیرساخت‌های ذخیره‌سازی و نگهداری غلات ممکن است یک‌سال ‌طول بکشد. برای سایر نقاط جهان نیز اوضاع نگران‌کننده به‌نظر می‌رسد. به‌عنوان یک معیار جهانی، قیمت قراردادهای آتی گندم در شیکاگو از ساعات اولیه ۱۷ ژوئیه، زمانی‌که روسیه اعلام کرد مانند گذشته قراردادهای یکساله که به کشتی‌های حامل مواد غذایی اوکراینی اجازه عبور از دریای‌سیاه را می‌دهد، تمدید نمی‌کند، ۱۱‌درصد افزایش یافته‌است. تا قبل از این اتفاق، روسیه با وجود شکایت از اینکه تحریم‌های غرب، صادرات مواد غذایی این کشور را کاهش داده‌است، ماه‌ها به کشتی‌‌‌‌‌‌‌های اوکراینی اجازه عبور داده بود. محموله‌‌‌‌‌‌‌های غلات اوکراین بین مارس و ژوئن تقریبا به نصف کاهش یافته بود، اما به‌نظر می‌رسد که حملات موشکی بازارها را از حالت رکود خارج کرده‌است.
واکنش ناگهانی تا حدودی ریشه در ناامیدی دارد. در طول ۱۲ ماه از عمر این قرارداد، روسیه به حدود ۳۳‌میلیون ‌تن غلات و دانه‌‌‌‌‌‌‌های روغنی اوکراینی اجازه خروج داده و به جلوگیری از بحران جهانی غذا کمک‌کرده است که به کاهش بیش از یک‌سوم قیمت گندم که در مارس ۲۰۲۲ به ۱۲۰۰ دلار در هر بوشل رسید‌کمک کرد؛ در ماه مه ‌قیمت گندم به ۵۹۱ دلار در هر بوشل کاهش یافت که کمترین قیمت در نزدیک به دو سال‌و‌نیم اخیر است. جو گلابر از اعضای اندیشکده IFPRI، در همین رابطه گفت «برخی امیدوار بودند که اوکراین به صادرات از طریق دریای‌سیاه ادامه دهد، یا با کمک نیروی دریایی ترکیه یا با ارائه بیمه‌نامه خطر جنگ که به کشتی‌های تجاری ارائه می‌شود.» حملات اخیر روسیه و اطلاعیه‌‌‌‌‌‌‌ای که این کشور در ۱۹ ژوئیه درباره اینکه تمام کشتی‌‌‌‌‌‌‌های اوکراینی که عازم بنادر دریای‌سیاه می‌شوند را تهدید نظامی می‌داند، منتشر کرده، باعث بدبینی شده‌است. اوکراین هنوز هم می‌تواند مقداری غلات صادر کند.
بنابراین، امنیت بازار احتمالا کاهش می‌یابد و امکان وقوع فاجعه در میان‌مدت را بیشتر می‌کند. مشخص نیست وضعیت بازار چه زمانی بهبود می‌یابد. مسیرهای صادراتی گرانتر، کشاورزان اوکراینی را از کاشت منصرف می‌کند که می‌تواند صادرات آنها را برای همیشه محدود کند. تحلیلگران پروژه JPMorgan Chase معتقدند ممکن است عرضه گندم در سال‌های ۲۰۲۳-۲۰۲۴ به نصف سطح نرمال خود سقوط کند. آنها معتقدند بمباران‌های روسیه هنوز بازارهای گندم جهان را به آتش نکشیده است.