رکوردزنی تقاضای تولید در آذر

افزایش تقاضای تولید در آذر

مرور آمارهای صدور جواز صنعتی نشان می‌دهد تقاضای تولید در آذرماه اوج گرفته و به بالاترین نقطه طی ۵سال اخیر رسیده است. مرور داده‌های صمت نشان می‌دهد کشور در ۹ماه منتهی به آذرماه۱۴۰۰، بالاترین میزان تقاضا برای تولید طی ۵سال اخیر را تجربه کرده است. به گواه آمارهای صمت، در این دوره زمانی بالاترین آمار صدور پروانه بهره‌برداری هم به ثبت رسیده است.
دریافت مجوز صنعتی در آذر1400 اوج گرفت. در نهمین ماه از سال1400 تعداد 4هزار و 170فقره مجوز تاسیس از سوی وزارت صنعت، معدن و تجارت صادر شده که در طول پنج‌سال اخیر بی‌‌‌سابقه است؛ این در شرایطی است که دو نیروی تورم و ابهامات غیراقتصادی کماکان بر سرمایه‌گذاران علاقه‌مند به فعالیت در بخش صنعت فشار می‌‌‌آورند. شواهد موجود نشان می‌دهد سرمایه‌گذاران بعد از بی‌‌‌میلی به سرمایه‌گذاری در صنعت طی ماه‌‌‌های میانی سال حد فاصل تیر تا آبان، در آذر1400 تغییر مسیر داده و بیش از همیشه مجوز دریافت کرده‌‌‌اند. آمار نشان می‌دهد وزارت صمت از سال 1396 تاکنون در آذرماه هرگز این تعداد مجوز تاسیس را صادر نکرده است.
نکته جالب اینکه صدور این تعداد مجوز در سال‌جاری هم کم‌‌‌‌‌‌سابقه بوده و جز در خردادماه 1400در هیچ ماهی این میزان مجوز صادر نشده است. بررسی روند صدور مجوز تاسیس صنعتی در 9ماه 1400 و مقایسه آن با سال‌های 1395 تا 1399 نشان می‌دهد کشور در 9ماه منتهی به آذر 1400 در قله صدور مجوز تاسیس قرار دارد. صدور 29‌هزار و 458فقره مجوز در این دوره زمانی گویای رشد 5/ 5درصدی نسبت به مدت مشابه سال قبل است. این روند برای پروانه بهره‌‌‌برداری نیز مشابه است و گویای رشد 9/ 4درصدی صدور این نوع از پروانه و ناظر به تقویت انگیزه تکمیل واحد صنعتی در 9ماه منتهی به آذر1400 نسبت به دوره مشابه سال قبل است. کل تعداد پروانه‌‌‌های بهره‌‌‌برداری در مدت مورد اشاره در سال 1399، 5هزار و 122فقره بوده که در 9 ماه منتهی به آذر1400 به 5هزار و 375فقره رسیده است. آمارهای وزارت صمت از میزان صدور پروانه بهره‌‌‌برداری نشان می‌دهد بیشترین میزان صدور مجوز در این ماه طی پنج‌سال اخیر در آذر 1400 صادر شده است؛ موضوعی که با رشد چشمگیر صدور جواز تاسیس همسو است. علت رشد همزمان این دو متغیر در آذر 1400 دقیقا مشخص نیست، اما به نظر می‌رسد سه عامل در آن دخالت دارد. «تداوم مذاکرات و تقویت شانس احیای برجام»، «کاهش نوسانات انرژی و تقویت تزریق برق و گاز به صنعت در انتهای پاییز» در کنار «بهبود سطح صادرات و فروش خارجی» سه مساله‌ای هستند که با کنار هم قرار دادن آنها می‌‌‌توان تا حدی دلیل انگیزش سرمایه‌گذاران برای دریافت مجوز و خیز تکمیل واحدهای صنعتی را در آذر1400 از دریچه آنها دریافت.
بررسی دقیق‌‌‌تر وضعیت کشور در زمینه صدور مجوز تاسیس و پروانه بهره‌‌‌برداری نشان می‌دهد در 9ماه منتهی به آذر1400 سرمایه پیش‌بینی‌شده برای مجوزهای تاسیس و اشتغال ناشی از آنها صعودی بوده است. اعدادی که در آذر1400 به دست آمده بالاترین نرخ‌های سرمایه مجوزهای تاسیس و اشتغال ناشی از این مجوزهاست. در این دوره زمانی 9ماهه سرمایه‌گذاری پیش‌بینی‌شده ناشی از مجوزهای تاسیس صادرشده به ورای 965هزار میلیارد تومان رسیده که نسبت به مدت مشابه سال قبل موجب رشد 8/ 145درصدی شده است. این رشد عظیم در حالی به ثبت رسیده که در میزان اشتغال پیش‌بینی‌شده ناشی از این مجوزها شاهد رشد 4/ 13درصدی هستیم که از به هم خوردن تعادل میان سرمایه‌گذاری و اشتغال حکایت دارد. عامل اصلی چنین عدم‌تعادلی تورم است که در دهه اخیر به‌شدت صعودی و موجب شده ایجاد هر شغل صنعتی ناشی از این مجوزها هر سال گران‌تر از سال قبل باشد. آمار نشان می‌دهد در حالی که رقم موردنیاز برای ایجاد یک شغل صنعتی در سال 1396 حدود 360 میلیون تومان بوده، در سال 1400 این عدد به یک‌میلیارد و 350میلیون تومان رسیده که از چهاربرابر شدن هزینه ایجاد شغل در بخش صنعت طی تنها پنج‌سال حکایت دارد. چنین فشاری وقتی در کنار سایر عوامل مخرب در بخش صنعت به بنگاه‌‌‌های تولیدکننده وارد می‌آید، توان کشور در اشتغال‌زایی برای خیل عظیمی از جوانان تحصیل‌کرده و جویای کار کاهش می‌یابد. براین مبنا می‌‌‌توان تورم افسارگسیخته سال‌های اخیر را قاتل تشکیل سرمایه و مانع بزرگ افزایش اشتغال بخش صنعت نامید.