وضعیت تولید در آخرسال

وضعیت تولید در آخرسال

نوسانات ارزی یکی از چالش‌های اساسی اقتصاد ما در طول سال‌های گذشته بوده که روند فعالیت صنایع را با چالش‌های متعددی روبه‌رو می‌کند. در حال ‌حاضر در روزهای پایانی سال ۱۴۰۱ هستیم. در حالت طبیعی صنعتگران در چنین روزهایی به‌دنبال آن هستند که برنامه تولید برای سال آتی را سروسامان بدهند، اما باتوجه به نوسانات ارزی عملا امکان برنامه‌ریزی برای تولید در سال آتی، از بین است. این نبود ثبات تنها چالش تولیدکنندگان نیست. باتوجه به دورنمای مبهم قیمت دلار، صنعتگران با شک و تردید در روند فروش محصولات خود روبه‌رو شده‌اند. این چالش به‌ویژه در روزهای پایانی سال که تولیدکنندگان برای تداوم فعالیت خود در سال آتی برنامه‌ریزی می‌کنند، شدت گرفته است. در چنین موقعیتی تولیدکننده نمی‌داند اگر محصولات خود را با قیمت روز به فروش برساند، در آینده می‌تواند ماده اولیه موردنیازش را خریداری کند یا باتوجه به روند صعودی قیمت‌ها، عملا سرمایه‌اش را از دست خواهد داد.
همچنین در روزهای گذشته، همپای رشد قیمت دلار شاهد صعود رقابت برای خرید شمش از بورس کالا بوده‌ایم. بدین ترتیب در شرایطی که قیمت آلومینیوم در سطح جهانی پایدار بوده، این فلز در داخل کشور و تحت تاثیر نوسانات ارزی، با بهای به‌مراتب بالاتری از قیمت پایه آن خریدوفروش می‌شود. بخش عمده‌ای از تقاضا برای خرید آلومینیوم تقاضای کاذب یا غیرمصرفی است. انتظارات تورمی و حرکات هیجانی عامل بروز چنین روندی در فرآیند فروش شمش آلومینیوم است.قیمت پایه شمش آلومینیوم در بورس کالا براساس نرخ دلار نیمایی تعیین می‌شود و در ادامه ۱۰درصد قیمت شمش به‌عنوان پرمیوم به بهای این فلز در بورس کالا افزوده می‌شود، اما بازار توجهی به نرخ دلار نیمایی ندارد و در نتیجه با قبول سیگنال ازسوی بازار آزاد، رقابت گسترده‌ای برای خرید شمش شکل می‌گیرد؛ به‌بیانی دیگر در شرایطی که ریال هر روز بی‌ارزش‌تر از قبل می‌شود، خرید هر محصولی، به‌منزله حفظ ارزش سرمایه‌های مردم است. صنعتگران نیز به‌دنبال آن هستند که با خرید مواد اولیه بیشتر، موجودی انبارهای خود را افزایش دهند. حال اگر نوسانات ارزی کنترل شود، افرادی که با هدف حفظ ارزش سرمایه و ترس از آینده به خرید مواد اولیه یا هر محصول دیگری روی آورده‌اند، متضرر خواهند شد. در حال ‌حاضر در روزهای پایانی سال ۱۴۰۱ هستیم. در حالت طبیعی صنعتگران در چنین روزهایی به‌دنبال آن هستند که برنامه تولید برای سال آتی را سروسامان بدهند، اما باتوجه به نوسانات ارزی موردبحث عملا امکان برنامه‌ریزی برای تولید در سال آتی، از بین است. این نبود ثبات تنها چالش تولیدکنندگان نیست. شروع تعطیلات نوروزی عملا امکان فعالیت صنایع را برای چند هفته می‌گیرد. در ادامه فعالان صنعتی در ماه‌های گرم سال با محدودیت در تامین برق روبه‌رو هستند و با آغاز فصل سرما محدودیت تولید در قالب کمبود گاز نمایان می‌شود و روند فعالیت صنایع را تحت تاثیر منفی قرار می‌دهد. هم‌زمان تغییر مداوم سیاست‌‌های دولتمردان نیز مانعی جدی در مسیر تولید و فعالیت صنایع است و عملا امکان برنامه‌ریزی برای سال آتی را از واحدهای تولیدی سلب می‌کند. در چنین شرایطی بلاتکلیفی به جو عمومی در میان فعالان صنعتی و اقتصادی بدل شده است.
به‌علاوه همواره این نگرانی وجود دارد که نوسانات ارزی نیز به تله‌ای برای درآمدزایی دولت بدل شده باشد. در نتیجه حتی امکان متضرر شدن افرادی که با تکیه‌بر نوسانات ارزی وارد بازار شده‌اند نیز به‌شدت وجود دارد. چنین سیاست‌هایی در کشور ما به‌طور مرتب اعمال شده و همواره چنین ریسک‌هایی محتمل است. هرچند در اقتصادی سالم انتظار می‌رود سیاست‌گذاران ادامه فعالیت صنایع را قربانی چنین سیاست‌های کثیفی نکنند.