مناسبات جدید پکن - تل آویو

مناسبات جدید پکن - تل آویو

اندیشکده «شورای آتلانتیک» افزایش روابط اقتصادی پکن و تل آویو را به عنوان تهدید برای رژیم اسرائیل تفسیر کرد زیرا اعتقاد دارد اگرچه چین وارد بحث های امنیتی منطقه نمی شود اما به تدریج و در وقت مناسب از دارایی ها و سرمایه گذاری های خود بهره برداری خواهد کرد.دامنه نفوذ چین در مناطق مختلف جهان هر روز گسترش می یابد و در این راهبرد پکن توانسته است حتی جای پای قابل توجهی را در آمریکای لاتین و آفریقا به عنوان حیاط خلوت ایالات متحده و اروپا برای خود ایجاد کند.
چین حتی ابرپروژه ابتکاری خود با نام «جاده و کمربند» (BRI) را به گونه ای طراحی کرده که خاورمیانه را هم در بر می گیرد. اما وضعیت سیاسی در این منطقه پیچیدگی هایی دارد که ممکن است اقدامات پکن را در تعارض با منافع آن قرار دهد.یکی از مهمترین تکه های پازل روابط خاورمیانه ای چین در مورد رژیم صهیونیستی مطرح است جایی که به عنوان یک متحد کاخ سفید از اهمیت ویژه ای برای دو حزب سیاسی آمریکا برخوردار است و به عنوان یک قطب فناوری، هر ساله میلیاردها دلار سلاح و تجهیزات از واشنگتن دریافت می کند.
اندیشکده «شورای آتلانتیک» با تکیه بر نظرات «اساف اوریون» در گزارش-مصاحبه ای مبسوط به بررسی روابط اسرائیل و چین و پیامدهای آن پرداخته است.اوریون ژنرال بازنشسته ارتش اسرائیل و عضو موسسه مطالعات امنیت ملی (INSS) است که تحقیقات گسترده ای را در مورد روابط با چین و استراتژی سیاسی-نظامی-منطقه ای اسرائیل انجام داده است. او همچنین مدت ها به عنوان رابط نظامی با کشورهای همسایه و نیروهای حافظ صلح در منطقه خدمت کرد و در دوره اخیر رئیس بخش راهبردی در اداره برنامه ریزی ستاد کل ارتش اسرائیل بود.
اساف بر این باور است که اگرچه در واقعیت روابط کشورهای خاورمیانه با چین پیچیده است اما با وجود آن روابط پکن در سراسر منطقه در حال پیشرفت است. در همین چارچوب روابط چین و اسرائیل پیچیدگی های بسیاری دارد. روابط اقتصادی متراکم دو طرف باید در برابر روابط عمیق تر و بسیار مهم تر اسرائیل با ایالات متحده متعادل شود. از طرف دیگر در حالی که ممکن است چین تجارت زیادی با اسرائیل انجام دهد اما حمایت بین المللی آن از فلسطین، همکاری سیاسی پکن با دولت یهود را محدود می کند.زیرساخت های زیادی در اسرائیل با شرکت های چینی در حال انجام است. به نظر می رسد کشورهایی که بیشترین نقش را در BRI ایفا می کنند از طریق این پروژه ها به کشورهای دیگر مرتبط می شوند. از نظر چین نکته مهم اتصال بازارها و ارتباط بین مناطق است. اسرائیل از نظر جغرافیایی از مزیت طبیعی حضور در موقعیت شرقی مدیترانه برخوردار است. برخلاف قبل از زمان توافق آبراهام، شاهد هستیم که روابط اسرائیل در سراسر خاورمیانه، تغییر بسیار چشمگیری کرده است.
پیش از این BRI کلید واژه جاده ابریشم تصور می شد اما اکنون در آمریکای لاتین و آفریقا هم مطرح است، جایی که جاده ابریشم هرگز به آنجا نرسید. در سال ۲۰۱۳ این ابتکار خیلی نظرها را به خود جلب کرد اما به مرور این برند سمی یا حداقل مشکل ساز شد. بنابراین اکنون این پروژه فروغ گذشته را ندارد.
اسرائیل نیاز مبرمی به زیرساخت‌های سنگین دارد و چین هم آمد و برای نمک‌زدایی، جاده‌ سازی، راه‌آهن، ریل‌های سبک و تونل‌ها، بنادر و همه چیز به رقابت پرداخت. مشارکت چین در ایجاد زیرساخت‌های اسرائیل دو بار در سال‌های ۲۰۱۵ و ۲۰۱۹ به اوج خود رسید. در گذشته صحبت هایی در مورد ساخت راه آهن از دریای سرخ تا مرکز اسرائیل در دریای مدیترانه وجود داشت. همچنین مذاکرات رویایی، در مورد راه آهنی از طریق اردن به عربستان سعودی و اتصال اسرائیل به خلیج فارس مطرح شد. قطعاً، چین موتور عظیمی برای چنین زیرساخت‌ های سنگین و بزرگی است. اگر ریل‌ هایی برای اتصال وجود داشته باشد، اسرائیل تلاش خواهد کرد تا به آن متصل شود، چه آن را BRI بنامیم یا نه.
بنابراین در زمینه زیرساخت های سنگین، هنوز پتانسیل خوبی برای همکاری با چین وجود دارد. چینی ها می توانند به آنچه که منطقه به آن نیاز دارد، کمک کنند. با اینحال در زمینه BRI یا در مورد جاده ابریشم دیجیتال و ارتباطات، شور و شوق بیشتری در خلیج فارس از جمله عربستان سعودی و امارات و قطر محسوس است. ایجاد زیرساخت های Huawei و ZTE در این کشورها نشانه همین امر است اما اسرائیل بسیار محافظه‌کارتر است.

بنابراین از نظر کارشناسان شکافی بین نقش چین به‌ عنوان یک بازیگر اقتصادی در خاورمیانه با یک متحد سیاسی وجود دارد. اگرچه دخالت دفاعی و سیاسی-استراتژیک پکن در منطقه بسیار نرم و کم وزن است اما جوانه های اولیه حضور نظامی چین در خاورمیانه در بندر جیبوتی زده شد که هشدار دهنده است. چین به آرامی در حال حرکت برای کسب دارایی های بیشتر در خاورمیانه است. آنها خدمات را ارائه می دهند، اما به طور قطع خود را آماده می کنند تا روزی از سرمایه گذاری های خود بهره ببرند.