مادر جنگ‌های تجاری در راه است

نشریه اقتصادی Barrons چاپ آمریکا نوشت: روابط آمریکا و چین از تاریخ چهارم نوامبر برابر با سیزدهم آبان، وارد عرصه جدیدی می‌شود، یعنی زمانی که تحریم‌های جدید آمریکا علیه ایران به طور کامل اجرا می‌شوند که هدف نهایی‌اش رساندن صادرات نفت ایران از سطح فعلی یک میلیون هفتصد هزار بشکه در روز به صفر است. چین که حدود یک چهارم نفت ایران را می‌خرد، در حال تبدیل شدن به محور مقاومت جهانی برابر این تحریم‌های یکجانبه است.

استفان برناک، تحلیلگر نفتی می‌گوید: بعید میدانم چین با توجه به وخیم شدن روابط میان دو کشور، به تقاضای آمریکا در مورد ایران تن دهد.

به نظر میرسد این اختلاف، ظرفیت این را دارد که تبدیل به مادر تمام مناقشات تجاری شود. هر دو طرف مشوق‌هایی برای امتیاز دادن به یکدیگر دارند.چین به عنوان مرهمی بر روابط پرتنش آمریکا و واشنگتن برای ممانعت از یک شوک قیمتی در بازار نفت. اما تاریخ اعلام شده ابهامات بیشتری به چشم انداز بازارهای در حال ظهور می‌افزاید که بدون آن نیز به اندازه کافی شکننده بودند. تمامی مشتریان بزرگ نفتی ایران مخالف کنار گذاشته شدن مجدد این کشور هستند.

پیتر هارل که در وزارت خارجه دولت باراک اوباما بر روی تحریم‌های ایران کار می‌کرد، معتقد است چین در موقعیت بهتری برای فرار از تحریم‌ها قرار دارد. آنها دارای تعداد زیادی شرکت‌های نفتی و پالایشی کوچک هستند که ارتباط مستقیمی با آمریکا ندارند. همچنین چین دارای تجربه خرید نفت خام با ارز ملی خود است.

بین سالهای ۲۰۱۲ تا ۲۰۱۵ زمانی که دولت اوباما صادرات نفت ایران را به تدریج به یک میلیون بشکه در روز کاهش داد، تجربه عدم امکان قطع کردن این فروش‌های جزیی دیده شد و بعید است دولت ترامپ با سیاست به صفر رساندن صادرات، از این اتفاق راضی باشد.

مایکل هیرسون، مسؤول بخش چین در گروه اوراسیا میگوید این دو کشور از وقوع یک رویارویی بر ایران اجتناب می‌کنند اما این امر میتواند منبع بالقوه‌ای از درگیری میان واشنگتن و پکن باشد.

صبر دولت ترامپ به میزان قابل توجهی به افزایش تولید نفت عربستان سعودی و سایر کشورهای خاورمیانه برای جایگزینی نفت ایران بستگی دارد. اما کارشناسان معتقدند که عربستان سعودی عجله‌ای برای این کار ندارد. اوپک نیز علاقه‌ای ندارد که یک و نیم میلیون بشکه به تولید خود بیفزاید تا در سال ۲۰۱۹ نیز با مازاد عرضه مواجه شود. آنچه قطعی به نظر میرسد این است که موضع سرسختانه ترامپ علیه ایران و چین او را به مقاصدی که می‌خواهد نمی‌رساند.

تهران با مقاومت در انتظار جانشین بعدی ترامپ نشسته و منتظر است تا ببیند در انتخابات سال ۲۰۲۰ چه روی میدهد.