مهمترین معدنکاران 2022

 معدن‌کاران برتر ۲۰۲۲

در سال گذشته جهان در بخش معدن تحولات بسیاری را در این سال ‌تجربه کرد. نفت، زغال‌سنگ و لیتیوم مهم‌ترین مهره‌‌‌‌‌‌های شطرنج معدن‌کاران در ۲۰۲۲ بودند. مهم‌ترین اتفاق سرعت‌گرفتن روند معدن‌کاری هوشمند در پروژه‌های بزرگ بود. در لیست ۵۰‌معدن‌کار برتر سال ‌نام‌‌‌‌‌‌هایی دیده می‌شود که عمدتا روی هوشمندسازی معادن سرمایه‌گذاری کرده‌‌‌‌‌‌اند. در این سال‌که به زیان صنایع معدنی و معدن‌کاران دو کشور روسیه و چین در ۲۰۲۲ تمام شد، گروه نوپای معادن بهترین عملکرد را داشت و از آن‌سو چند شرکت چینی از جمله هایئو، گانفنگ و چاینا‌ نورثرن بدترین عملکرد را در کل سال ‌از خود به‌جای گذاشتند. همچنین سهم سه عامل وقوع تورم جهانی، درگیری‌‌‌‌‌‌ها در مرزهای اوکراین و روسیه و نیز اوج‌‌‌‌‌‌گیری بحران پاندمی در چین مهم‌ترین دلایل نوسان‌های قیمتی در بازار فلزات و مواد خام بوده و زمینه نزول شرکت‌های مشهور چینی و روسی را ایجاد‌کرده‌است. از آن‌سو همین وضعیت فضا را برای ظهور بازیگرانی جدید مهیا کرده که گروه معادن از عربستان‌سعودی یکی از آنهاست. این شرکت موفق‌شده در سال‌۲۰۲۲ با بهبود عملکرد به میزان بیش از ۷۴درصد، نام خود را در فهرست بزرگان معدن‌کاری مطرح کند. کاری که برای یک گروه ۲۵ساله عربی، اقدامی بسیار قابل‌توجه است و نشان از ظهور برندهای اقتصادی برجسته از منطقه خاورمیانه دارد. اهمیت کار‌گروه معادن از آنجاست که از مجموع ۵۰‌بازیگر برتر بخش معدن در سال‌۲۰۲۲، ۳۵ بازیگر با افت ارزش بازار و نزول روبه‌رو شده‌اند که گویای شرایط سخت بنگاه‌های پیشرو حوزه معدن و مواد خام است. به‌رغم همه این موارد البته استرالیا قدرت بلامنازع بخش معدن در سال‌۲۰۲۲ بوده و نام‌‌‌‌‌‌های متعددی در فهرست۵۰شرکت برتر جهان قرار دارند.

در این فهرست 50‌گانه و در بین شرکت‌های برتر این جدول، نام‌‌‌‌‌‌های بزرگی دیده می‌شود. در رتبه‌‌‌‌‌‌های اول تا دهم به ترتیب شرکت‌هایی همچون: بی‌‌‌‌‌‌اچ‌‌‌‌‌‌پی، ریوتینتو، گلنکور، واله، فری‌‌‌‌‌‌پورت مک‌‌‌‌‌‌موران، آنگلو آمریکن، سوثرن‌کوپر، معادن، فورتسکیو متالز و زیجین‌ماینینگ قرار دارند. بی‌‌‌‌‌‌اچ‌‌‌‌‌‌پی به‌عنوان بزرگ‌ترین معدن‌کار جهان طبق این رده‌‌‌‌‌‌بندی ارزش بازاری بالغ بر 154‌میلیارد دلار دارد که از رشد 8/ 1درصدی نسبت به مدت مشابه سال‌قبل حکایت دارد. در رده بعدی ریوتینتو قرار گرفته که بیش از 126‌میلیارد دلار ارزش داشته و رشدی حدودا 8/ 7درصدی را نسبت به 2021 تجربه کرده‌است. بعد از این دو معدن‌کار استرالیایی که از ارزش بازاری معادل 280‌میلیارد دلار برخوردارند، گروه سوئیسی گلنکور قرار دارد که با ارزشی بالغ بر 86میلیارد دلار برخوردار است. گلنکور در حالی با رشد 27درصدی ارزش بازار روبه‌رو شده که در رده چهارم جدول، شرکت برزیلی واله با ارزش بازار 75‌میلیارد دلاری و رشد حدودا 10درصدی قرار گرفته‌است. پنجمین بازیگر برتر بخش معدن جهان فری‌‌‌‌‌‌پورت‌مک‌‌‌‌‌‌موران است که البته با افت ارزش بازار روبه‌رو شده و به‌رغم بازار 3/ 54میلیارد دلاری، کاهشی 4/ 11درصدی را در ارزش تجربه کرده‌است. وضعیتی که آنگلوآمریکن و سوثرن‌کوپر هم با آن در سال‌2022 دست‌به‌گریبان بوده‌‌‌‌‌‌اند.
این رتبه‌‌‌‌‌‌بندی که از سوی وب‌سایت بین‌المللی معدن‌کاری تهیه شده نشان می‌دهد در رتبه‌بندی 2022، 50 بنگاه برتر بخش معدن جهان مجموعا 165‌میلیارد دلار ارزش بیشتری پیدا کرده و از زیان‌های شدیدی که از ماه مارس 2022 متحمل شده‌بودند، دور شده‌اند. این گزارش نشان می‌دهد بزرگ‌ترین شرکت‌های معدنی جهان در حال‌حاضر 39/ 1تریلیون دلار ارزش دارند که اندکی کمتر از کل ارزش بازار آنها در پایان سال‌2021 است. این در مقایسه با کاهش 9‌درصدی میانگین صنعتی داوجونز و کاهش نزدیک به 20‌درصدی شاخص S&P500 رقمی قابل‌قبول است.
اما در بررسی سال‌2022 آنچه مشخص است، موفقیت قابل‌توجه هند در صادرات زغال‌سنگ و نیز جهش یکباره شرکت‌های تولیدکننده لیتیوم در فهرست، از مهم‌ترین اتفاقات بخش معدن در سال‌گذشته میلادی بود. در صنعت تولید و فرآوری لیتیوم، جهش 150‌درصدی متوسط قیمت جهانی لیتیوم در سال‌2022 و وقوع رکوردهای جدید باعث شد که ارزش مجموع پنج شرکت لیتیومی در 50شرکت برتر به 100‌میلیارد دلار برسد. این یعنی به‌رغم اینکه گروه پیل‌‌‌‌‌‌بارا نتوانست به فهرست 50شرکت برتر وارد شود اما اوضاع معدن‌کاران در بخش لیتیوم عالی است. بر همین مبنا نیز می‌توان ادعا کرد سال‌جاری نیز تولیدکنندگان لیتیوم در این رتبه‌بندی رشد خواهند کرد و پیل‌‌‌‌‌‌بارا که اکنون در خارج از فهرست 50 شرکت برتر قرار دارد یا همتایان دیگر این شرکت نظیر گروه IGO یا شرکت آلکم نیز امکان ورود به این فهرست را دارند. با چنین افق گسترده‌‌‌‌‌‌ای برای فعالان استخراج لیتیوم، معدن‌کاری در این بخش چه در استرالیا و چه جاهای دیگر، کسب‌وکار پررونقی است که با تثبیت صنعت لیتیوم جای خود را هرچه بیشتر باز‌می‌کند. با توجه به اینکه قیمت لیتیوم هنوز هم امکان ورود به سطوح بالاتری را دارد و تقاضا همچنان به‌سرعت بالا می‌رود، این بخش از کسب‌وکارهای معدنی در سال‌های آینده به شکل تصاعدی گسترش می‌‌‌‌‌‌یابد. یکی از امیدهای بخش معدن که احتمالا به‌زودی به غولی قدرتمند تبدیل شود، SQM است که به‌عنوان تولیدکننده شماره2 ماده‌خام باتری الکتریکی در جهان، در سال‌گذشته 10پله رشد کرد. این رشد که در نتیجه افزایش حدودا 60‌درصدی ارزش بازار این شرکت محقق شد، رتبه20 را برای SQM به ارمغان آورد. SQM که گروهی مستقر در سانتیاگوی شیلی است پس از گروه معادن عربستان‌سعودی که به فرآوری فلزات گرانبها و اساسی می‌پردازد، بیشترین سرعت رشد را در سال‌2022 داشته‌است و از تلاش پادشاهی برای تنوع‌بخشیدن به اقتصاد خود بهره می‌برد، دومین عملکرد برتر است. برخی شرکت‌های آمریکایی و کانادایی که در حوزه نفت شیل فعالیت داشتند هم در سال‌2022 با اوج‌گرفتن قیمت نفت و هم مساله تامین پایدار انرژی از جمله برندگان بازی معدن بودند.