رشد ملایم تولید کاتد مس در اروپا

بالغ بر ۸۰ درصد از حجم تقاضای کاتد مس در اروپا، از عرضه داخلی این منطقه تامین می‌شود که حدود نیمی از آن بازیافت قراضه و ضایعات مسی است. تولید معدنی مس اروپا، حدود ۱.۸ میلیون تن است که سهم ۹ درصدی از مجموع تولید جهانی را در دست دارد.

بررسی صنعت مس اروپا نشان می‌دهد که این منطقه، طی ۱۷ سال گذشته با افزایش تولید مس تصفیه شده همراه بوده است. نرخ رشد سالانه تولید کاتد مس اروپا در سال‌های ۲۰۰۱ تا ۲۰۱۷، برابر با یک درصد بود و از حدود ۳.۴ میلیون تن در سال ۲۰۰۱ به حدود ۳.۹ میلیون تن در سال ۲۰۱۷ رسید. مهمترین عوامل افزایش حجم تولید مس تصفیه شده در اروپا، رشد تولید مس معدنی، افزایش حجم واردات کنسانتره و توسعه بازیافت ضایعات مس بود. روسیه و لهستان، بزرگترین کشورهای تولیدکننده مس در اروپا هستند که بیش از ۲۵ درصد از مجموع تولید اروپا را در اختیار دارند.با توجه به وجود ذخایر مس در اروپا، برخی از کشورهای این منطقه، در زمره بزرگترین تولیدکنندگان مس تصفیه شده به‌شمار می‌روند. این امر در کنار، ساختار سازمان‌یافته بنگاه‌های جمع‌آوری و بازیافت قراضه و ضایعات در اروپا سبب شده تا این منطقه، به‌خوبی از پس تامین تقاضای کاتد مس خود برآید. اگرچه طی دهه ۲۰۰۰ میلادی، حدود ۲۰ تا ۳۰ درصد تقاضای کاتد اروپا، از مبادی فرامرزی تامین می‌شد، این رقم طی دهه ۲۰۱۰، به کمتر از ۱۰ درصد رسید.

با آنالیز آمار تولید و تجارت کاتد مس در اروپا می‌توان تقاضای این بازار را طی ۱۷ سال گذشته مورد بررسی قرار داد. با توجه به افت تقاضای وارداتی کاتد مس اروپا پس از سال ۲۰۰۹، می‌توان ادعا کرد که مصرف در بازار این منطقه در این دوره با کاهش مواجه شده است. وقوع بحران مالی جهانی و تبعات آن در کنار رشد کند تقاضای مس اقتصادهای توسعه‌یافته اروپا از مهمترین عوامل افت اندازه بازار این منطقه طی سال‌های مورد بررسی است.

مصرف ظاهری کاتد مس در بازار اروپا را برای سال‌های ۲۰۰۱ تا ۲۰۱۷ نشان می دهد که تقاضای مس تصفیه شده اروپا، با نرخ رشد سالانه منفی یک درصد، از حدود ۴.۵ میلیون تن در سال ۲۰۰۱ به حدود ۴ میلیون تن در سال ۲۰۱۷ رسید. این رقم، سهم حدود ۹ درصد از کل تقاضای جهانی مس تصفیه شده را تشکیل می‌دهد. بزرگترین صنایع مصرف‌کننده مس در اروپا عبارتند از ساختمان، حمل و نقل و تجهیزات صنعتی.

صنعت ساختمان در اروپا و آمریکا، به دلیل استانداردهای مدون جهت حفظ دوام ساختمان، بزرگترین مصرف‌کننده مس محسوب می‌شود. از سوی دیگر، با توجه به ارتباط تنگاتنگ رشد جمعیت و توسعه ساخت و ساز، نرخ رشد نسبتا ثابت و بعضا منفی جمعیت اروپا طی ۲ دهه گذشته، علت بخشی از افت تقاضای مس در اروپا را بیان می‌کند. به‌طور کلی، دوام مس، یکی از جذابیت‌های مصرف این فلز سرخ در بسیاری از صنایع بوده که سبب افزایش طول عمر صنایع مصرف‌کننده و محصولات حاوی مس شده است. ساختمان، زیرساخت (نیروگاه و شبکه برق و مخابرات) و محصولات مصرفی با دوام، از جمله مواردی به‌شمار می‌روند که طول عمر بالایی از ۱۰ تا ۱۰۰ سال دارند.

گفتنی است که نوسازی و توسعه چنین صنایعی سبب افزایش تقاضای مس می‌شود که عموما فرآیند توسعه این صنایع، در اقتصادهای توسعه‌یافته که بلوغ مصرف و رشد صنایع مصرف‌کننده خود را پشت سر گذاشته شده‌اند، قابل مشاهده نیست. تنها نوسازی، می‌تواند عاملی باشد تا تقاضای مس به این کشورها بازگردد که آن هم مقطعی و محدود است. ناگفته نماند که مساله جایگزینی مس با مواد دیگر در کاربردهای مختلف نیز، از دیگر عوامل افت تقاضای این فلز در برخی محصولات به‌حساب می‌آید که عملا در مقایسه با حجم بازار این محصول رقم چندان قابل توجهی نخواهد بود.