مکانیسم بازار و شرایط متفاوت ایران

مکانیسم بازار و شرایط متفاوت ایران

دکتر شکوری، رئیس انجمن مس ایران گفت: بازارهای بورس زیادی در دنیا داریم که از جمله آنها می‌توان به ال‌ام‌ای لندن، بورس فلزات و… اشاره کرد که فعال هستند و در آن محصولات عرضه و خریداری می‌شود. درست مثل بازار فیزیکی که محصول عرضه می‌شود و مشتری هم خرید می‌کند. بازار بورس هم عرضه و تقاضا را دربر‌می‌گیرد.او تاکید کرد: این اتفاق به طور خاص در خصوص فلزات باعث می‌شود که عرضه این محصولات و تقاضای قیمت در بازار تعیین شود. در ادامه شاهدیم که مکانیسم بازار قیمت‌ها را تعیین می‌کند و دولت‌ها در این کشورها قیمت‌ها را تعیین نمی‌کنند.
دکتر شکوری با اشاره به شرایط متفاوت ایران گفت: در ایران محدودیت و ممنوعیت برای صادرات ایجاد شده، اما با این تفکر که اول باید تولید داخلی تامین شود و بعد صادر کرد. طبیعی است که اگر بتوانیم با قیمت‌های جهانی که برای محصول وجود دارد خریدار در داخل پیدا کنیم ترجیح‌مان این است که در داخل محصول را بفروشیم و اگر خریداری نداشت آن وقت آن را صادر کنیم. بنابراین اگر همه چیز شفاف و به نفع تولیدکننده باشد دیگر به فشار دولت و عرضه در بورس نیازی نیست! در عین حال خیلی از محصولات از جمله فولاد یا مس که مازاد بر نیاز داخل داریم را می‌توانیم در بازارهای جهانی به فروش برسانیم. در این بین اگر در داخل کشور مسوولان بخواهند قیمتی پایین‌تر از قیمت جهانی پرداخت کنند، فروشنده حق دارد آن محصول را صادر کند. متاسفانه دولت تاکید دارد فروشنده اجازه چنین کاری را ندارد و باید تولید داخلی را پاسخگو باشد، اما مساله این است که به چه قیمتی!
او با انتقاد از دخالت دولت در بورس کالا گفت: دولت مدام در‌ سازوکار بورس دخالت می‌کند به این صورت که قیمت پایه را تعیین کرده و ارزی که مبنای معامله است را حدود ۲۸ و ۵۰۰ تومان تعیین کرده است، در صورتی که اختلاف فاحشی با قیمت آزاد ارز وجود دارد. موضوعی که باعث می‌شود عملا رانتی برای زنجیره دیگری ایجاد کند.
رئیس انجمن مس ایران با اشاره به وضعیت متفاوت دیگر کشورها در این خصوص گفت: این در حالی است که در خارج از کشور چنین مساله‌ای وجود ندارد. در واقع تولیدکننده مختار است محصول خود را به داخل یا خارج ارائه دهد. حتی اگر تمام محصول را هم به خارج فروخت باز هم مشکلی نیست، این دولت است که باید از راه‌های دیگر چاره‌اندیشی کند. بنابراین هیچ تعیین و تکلیفی برای تولید‌کننده انجام نمی‌شود. او تاکید کرد: در واقع دولت‌ها اگر به اقتصاد آزاد توجه کنند طبیعتا نباید در بازار دخالتی داشته باشند در ادامه با ابزارهای مختلف از جمله تعرفه یا عوارض می‌توانند از تولید داخلی حمایت کنند.