لزوم صادرات مازاد بر نیاز داخل سنگ آهن

محمد برقی، مدیر بازرگانی شرکت معدنی و صنعتی چادرملو تصریح کرد: اتفاقاً باید مشوق هایی برای تولیدکنندگان و صادرکنندگان سنگ آهن در نظر گرفت تا تولیدات مازاد بر نیاز داخل را صادرکنند.

وی در ادامه این گفت و گو افزود:  در حال حاضر شرایط حاکم در بخش معدنی کشور، شرایط مطلوبی نیست. مشکلات تامین مالی ، نبود تجهیزات و عدم برخورداری از تکنولوژی های نوین در امر معدنکاری ، هزینه های بالای انرژی و از همه مهمتر هزینه های سنگین حمل و نقل، چند سالی است که فعالان سنگ آهن را دچار مشکل کرده است، شاهد این گفته هم تعطیلی بیش از ۸۰ درصد معادن سنگ آهن است، به عبارتی به غیر از معادن بزرگی چون چادرملو، گل گهر ، بافق و سنگان بخش اعظم معادن تعطیل شده اند و بر اساس آخرین گزارش انجمن سنگ آهن  از ۱۵۶ معدن فعال ثبت شده در بهار ۹۲ تنها ۱۹ معدن فعالند. یعنی تعطیلی ۸۴ درصد معادن فعال سنگ آهن و کاهش ۳۵ درصدی تولید.

برقی گفت: باوجود این شرایط در حال حاضر میزان تولید سنگ آهن در کشور بیش از نیاز واحد های فرآوری است، بنابراین دولت باید شرایط مساعد و تسهیلات تشویقی برای صادرات این محصول فراهم کند، نه اینکه مانع ایجاد نماید.

وی گفت: متاسفانه برخی سنگ آهن دانه بندی شده را محصول خام  عنوان می کنند در حالی که  سنگ آهن استخراج شده از معادن پس از عملیات فرآوری در کارخانجات، تبدیل به سنگ آهن دانه بندی شده می گردد و دیگر خام نیست، چون ارزش افزوده ایجاد شده است و همین محصولی است که صادر می شود. از طرفی راه پیشگیری از صادرات سنگ آهن و یا هر محصول دیگری ممانعت از صادرات نیست بلکه باید زمینه ایجاد واحد های پایین دستی را فراهم کرد که متاسفانه این اتفاق کمتر رخ می دهد و دلیل آن هم عدم حمایت تصمیم گیرندگان دولتی و موانع بسیار برای سرمایه گذاران بخش خصوصی است.

برقی یادآوری کرد: چادرملو در سخت ترین شرایط تحریم ها توانست با سرمایه گذاری ۴۴ هزار میلیارد ریالی خود  زنجیره فولاد را از معدن تا نورد تکمیل کند و محصولات خود را با بالاترین ارزش افزوده به بازار عرضه کند . بدیهی است بخشی از هزینه های ارزی خرید تجهیزات و ماشین آلات از محل صادرات سنگ آهن دانه بندی شده مازاد برمصرف داخلی تامین شده است.

وی گفت: سنگ آهن دانه بندی تنها در واحد های ذوب کوره بلند استفاده می شودو باید دارای عیار خاص باشد، که در ایران تنها ذوب آهن اصفهان از دانه بندی استفاده می کند و سایر کارخانجات فولاد که دارای کوره های قوس الکتریکی هستند نمی توانند از دانه بندی استفاده کنند بلکه مواد اولیه آنها آهن اسفنجی است، بر اساس آخرین آمارها اکنون میزان تولید سنگ آهن دانه بندی ۸ میلیون تن بیش از نیاز داخلی است.

مدیر بازرگانی شرکت معدنی و صنعتی چادرملو افزود: سرمایه گذاری برای ایجاد واحدهای بالادستی فولاد بسیار سنگین و بازگشت سرمایه زمانبر است، بنابراین، کمتر سرمایه گذاری تمایل به هزینه کردن در این زمینه دارد مگر با اعطای تسهیلات مناسب.

از طرفی وجود مشکلاتی در قوانین معدن به ویژه موضوع اخذ بهره مالکانه، کمبود منابع مالی، نقص قوانین و بوروکراسی­ در مقابل سرمایه‌گذاری داخلی و خارجی ، افزایش سالانه قیمت حامل های  انرژی و حمل و نقل ، کم‌توجهی به نقش بخش خصوصی در نیل به اهداف توسعه ، تصمیم گیری های لحظه ای و وضع ضوابط خلق الساعه و نبود سیاست های حمایتی از فعالان معدنی و صنایع وابسته در مواجهه با کاهش قیمت ها ناشی از تحولات اقتصادی جهان را می توان از مهمترین موانعی دانست که بخش خصوصی را از سرمایه گذاری در این صنعت می راند.

وی تاکید کرد: مسئولان  بجای ایجاد مانع در راه صادرات، بهتر است تدابیری برای بازگشت سرمایه و سود حاصل از صادرات در جهت ایجاد و توسعه واحدهای فرآوری و تکمیل کننده زنجیره تولید بیاندیشیم.

مدیر بازرگانی چادرملو تصریح کرد: رشد نامتوازن صنایع فولادی هم از دیگر چالش های توسعه است که باید اصلاح شود، برای اینکه مواد اولیه واحدهای فولادی تامین شود باید سنگ آهن چند مرحله فرآوری شود. ابتدا به کنسانتره، سپس گندله و بعد از آن به آهن اسفنجی تبدیل شود تا فولاد سازان بتوانند از آن برای تولید شمش فولادی استفاده کنند. اما کمتر سرمایه گذاری بدنبال کارخانه تولید کنسانتره، گندله و آهن اسفنجی است، در سوی مقابل، تعداد و ظرفیت واحدهای نورد که سرمایه اندک و بازدهی بیشتری دارند، ۲ برابر ظرفیت تولید فولاد کشور است.

وی افزود : برآوردهای جمعیتی مرکز آمار ایران نشان می دهد، جمعیت ایران در سال ۱۴۰۴ به رقم ۸۵ میلیون نفر می رسد و با توجه به سرانه مصرف فولاد در کشور اگر در بهترین شرایط به حدود ۲۸۰ کیلو برسد، میزان مصرف داخلی فولاد در سال۱۴۰۴ به حدود۲۴ میلیون تن خواهد رسید، پس برای تحقق تولید تا مرز ۵۵ میلیون تن فولاد که در افق ۱۴۰۴ پیش بینی شده است باید بدنبال بازار های جهانی و از طرفی توسعه واحدهای فرآوری باشیم، که در شرایط فعلی امیدی به تامین سرمایه از منابع داخلی نیست.