وضعیت صادرات

صادرات، قربانی آزمون و خطاها

بهنام شایان(مدیرعامل شرکت نانو اکسید روی پارس) می گوید: در حالی که می‌توانستیم با شعله‌ور شدن آتش جنگ روسیه و اوکراین و کاهش عرضه و افزایش تقاضای فلزات اساسی در جهان، محصولات خود را به کشورهای مطرح صادر کنیم، دولت با وضع عوارض صادراتی، این فرصت را از بین برد. زمینه فعالیت شرکت «نانو اکسید روی پارس»، تولید اکسید روی صنعتی، بهداشتی و دارویی است. ضمن اینکه شمش زاماک و شمش نقره نیز در مجموعه «نانو اکسید نقره» تولید می‌شود. ظرفیت تولید نقره، 250 تن در ماه و ظرفیت تولید اکسید روی، ماهیانه 150 تن است و در حال حاضر با همین میزان ظرفیت مشغول فعالیت هستیم. کارخانه در شهرک صنعتی شکوهیه استان قم قرار دارد و 40 نفر به صورت مستقیم مشغول فعالیت در مجموعه هستند.
وی در خصوص تامین مواد اولیه و چالش‌های موجود در این زمینه، بیان کرد: مواد اولیه تولید زاماک شامل شمش روی، آلومینیوم، مس و منیزیم است که بخش عمده‌ای از آن‌، از بورس کالای ایران و بعضی از مواد اولیه که در داخل بورس عرضه نمی‌شود را از بازار آزاد خریداری می‌کینم. اگرچه قیمت مواد اولیه در سطح بازار از بورس کالای ایران کمتر است و بر همین اساس ما پس از بررسی شرایط موجود، مواد اولیه مورد نیاز را خریداری می‌کنیم. برای مثال، قیمت شمش آلومینیوم در بازار آزاد از بورس کمتر است و از آنجایی که عرضه این محصول با حجم بالا در بورس انجام می‌شود، به دنبال خرید آن از بازار هستیم.
مدیرعامل شرکت نانو اکسید روی پارس در ادامه به بررسی شرایط تولید در سال 1400 پرداخت و گفت: شرایط تولید در سال گذشته به مراتب بهتر از سال جاری بوده است. صدور بخشنامه‌ و دستورالعمل‌های جدید در آغاز سال 1401 که وضع عوارض صادراتی بر مواد فلزی یکی از نمونه‌های آن است، مشکلات فراوانی را برای تولیدکنندگان ایجاد کرد و ما بسیاری از مشتریان خارجی خود را طی همین مدت زمان کوتاه از دست دادیم. اگرچه خوشبختانه این بخشنامه در ادامه لغو شد اما تاثیرات منفی در تولید محصولات شرکت برجای گذاشت. در ایام نوروز نیز مشغول تولید بودیم و زمانی که اقدام به صادرات محصولات خود کردیم، به دنبال وضع عوارض در گمرک دچار مشکل شدیم و متاسفانه خسارت‌های مالی فراوانی به مجموعه تحمیل شد.
شایان در ارتباط با فعالیت در حوزه صادرات، مطرح کرد: انواع محصولات شرکت شامل زاماک، اکسید روی و کلرید آمونیم (نشادر) به کشورهای چین و هند صادر می‌شود. افزایش نرخ بهره فدرال رزرو آمریکا و ریزش قیمت جهانی فلزات همزمان با وضع عوارض صادراتی، باعث شد نتوانیم محصولات خود را روانه بازارهای صادراتی کنیم و به دنبال آن، ضربه مهلکی به مجموعه وارد شد. در حال حاضر نیز که قیمت‌های جهانی به ثبات رسیده‌ است، بسیاری از مشتریان خارجی تمایل به خرید محصولات ما ندارند و بنابراین می‌توان گفت بخش عمده‌ای از بازارهای صادراتی را طی این مدت از دست داده‌ایم. هنوز هم مشخص نیست چرا دولت در چنین شرایطی، اقدام به وضع عوارض بر صادرات آن هم در یک بازه زمانی دو ماهه کرد!
این تولیدکننده ضمن اشاره به مشکلات موجود در صنعت، تصریح کرد: شرایط تولید به گونه‌ای است که شاهد اعمال تصمیم‌های و علایق شخصی در این بخش هستیم. وضع عوارض صادراتی برای مدت دو ماه، در واقع یک آزمون و خطا از جانب مسئولان بود که لطمه شدیدی به تولید وارد کرد. در حالی که کشور در وضعیت تحریم به سر می‌برد و نیازمند بازاریابی جهت صادرت محصول و ارزآوری هستیم، دولت اقدام به صدور چنین بخشنامه‌‎ای کرد. این در حالی است که مسئولان همواره شعار حمایت از شرکت‌های صادرات‌محور را سر می‌دهند و ما فعالیت خود را بر همین اساس آغاز کردیم تا بتوانیم ضمن تولید محصول با کیفیت، حضور موفقی نیز در بازارهای بین‌المللی داشته باشیم. افزایش هزینه حمل و نقل، افزایش قیمت حامل‌های انرژی به ویژه گاز و نوسان نرخ ارز از دیگر مشکلات موجود است که اکثر تولیدکنندگان با آن دست و پنجه نرم می‌کنند. حقوق و دستمزد کارگران نیز با افزایش 57 درصدی در سال جاری همراه بوده است که کارفرمایان را در تنگنای اقتصادی قرار داده و در یک نگاه کلی، هزینه‌های تولید با رشد چشمگیری همراه بوده است.