آیا مهندسی زمین می‌تواند گرمایش جهانی را متوقف کند؟

آیا مهندسی زمین می‌تواند گرمایش جهانی را متوقف کند؟

آزمایش‌هایی در حوزه مهندسی زمین، مانند روشن‌سازی ابرها و تزریق دی‌اکسید گوگرد به منظور خنک‌کردن سیاره، در حال بررسی هستند. با این حال، این فناوری‌ها نگرانی‌هایی در مورد پیامدهای ناخواسته به همراه دارند و ممکن است باعث شود که روند ضروری کربن‌زدایی به تعویق بیفتد. پیش از استفاده گسترده از مهندسی زمین، نیاز به تنظیم مقررات و استانداردهای بین‌المللی وجود دارد.
امسال، یک آزمایش در حال بررسی این موضوع است که آیا استفاده از فناوری برای منحرف‌کردن تابش خورشیدی می‌تواند به کاهش دمای سیاره کمک کند. در همین راستا، دانشمند دیگری امیدوار است که با پاشیدن دی‌اکسید گوگرد به استراتوسفر، دمای زمین را کاهش دهد. این‌ها تنها بخشی از آزمایش‌های نوآورانه‌ای هستند که برای کاهش اثرات گرمایش جهانی تا زمان رسیدن به کربن‌زدایی بیشتر انجام می‌شوند. اکنون این پرسش مطرح است که آیا این فناوری‌های مهندسی زمین می‌توانند به عنوان یک اقدام کنترلی میان‌مدت تأثیر قابل‌توجهی بر گرمایش جهانی داشته باشند یا خطر بزرگی برای گذار سبز ایجاد می‌کنند.
مهندسی زمین به دخالت‌های عمدی و گسترده در سیستم‌های طبیعی زمین به منظور مقابله با تغییرات اقلیمی یا کاهش اثرات آن اشاره دارد. این مداخلات معمولاً به دو دسته تقسیم می‌شوند: حذف دی‌اکسید کربن (CDR) و مدیریت تابش خورشیدی (SRM). در رویکرد CDR، هدف حذف دی‌اکسید کربن از جو زمین با استفاده از فناوری‌هایی مانند جذب و ذخیره کربن (CCS) و مهندسی اقیانوس است. در مقابل، SRM از فناوری‌هایی استفاده می‌کند که بخشی از انرژی خورشید را منعکس می‌کنند تا دمای زمین کاهش یابد.
در ماه آوریل، دانشمندان دانشگاه واشنگتن اولین آزمایش فناوری SRM در فضای باز را در ایالات متحده انجام دادند. در این آزمایش که در خلیج سانفرانسیسکو انجام شد، دستگاهی ذرات ریز آئروسل را صدها فوت در هوا پخش کرد تا ابرها روشن‌تر شوند و ترکیب ابرهای بالای اقیانوس‌ها تغییر کند، هدف این بود که دمای زمین به طور موقت کاهش یابد.
این تنها آزمایش SRM نیست؛ بسیاری از دانشمندان و مؤسسات دیگر نیز در تلاش هستند تا تأثیر گرمایش جهانی را تا زمان انجام کربن‌زدایی به تأخیر بیندازند. دیوید کیت، که رهبری طرحی در زمینه مهندسی سیستم‌های آب و هوایی در دانشگاه شیکاگو را بر عهده دارد، معتقد است که می‌توان با استفاده از دی‌اکسید گوگرد دمای زمین را کاهش داد. او به تأثیرات خنک‌کننده دی‌اکسید گوگرد آزاد شده از آتشفشان‌ها اشاره می‌کند؛ برای مثال، در سال ۱۹۹۱ کوه پیناتوبو در فیلیپین ۱۷ میلیون تن دی‌اکسید گوگرد به استراتوسفر آزاد کرد که باعث منعکس شدن نور خورشید و کاهش دمای میانگین نیمکره شمالی به میزان تقریباً یک درجه فارنهایت در سال بعد شد. کیت بر این باور است که می‌توان این واکنش را به‌طور مصنوعی ایجاد کرد تا گرمایش جهانی به تأخیر بیفتد.
برخلاف آزمایش محلی در خلیج سانفرانسیسکو، رویکرد کیت به استراتوسفر مربوط می‌شود که می‌تواند دمای کل جهان را تحت تأثیر قرار دهد. اگرچه این می‌تواند ابزاری مؤثر برای کاهش دمای زمین باشد، دانشمندان از تأثیرات بالقوه آن بر سیستم‌های آب و هوایی در سراسر جهان مطمئن نیستند. علاوه بر این، دی‌اکسید گوگردی که به استراتوسفر پمپ می‌شود، در نهایت به زمین بازمی‌گردد که می‌تواند مشکلات تنفسی ایجاد کند. دیوید سوزوکی، متخصص محیط زیست کانادایی، این ایده را «متکبرانه و ساده‌انگارانه» توصیف می‌کند و می‌گوید: «این فناوری‌های قدرتمند پیامدهای ناخواسته‌ای دارند که نمی‌دانیم چه خواهند بود.»
در حال حاضر، بسیاری از دانشمندان از فناوری‌های مهندسی زمین برای مهار اثرات گرمایش جهانی و خرید زمان برای کربن‌زدایی استفاده می‌کنند. اما به دلیل نگرانی‌های مربوط به تغییر مصنوعی دمای زمین و تأخیر در کربن‌زدایی، انتقادات گسترده‌ای از فناوری‌های SRM وجود دارد. مشابه این انتقادات در مورد فناوری‌های CCS نیز مطرح است، زیرا گفته می‌شود که به شرکت‌های نفت و گاز بهانه‌ای برای ادامه تولید سوخت‌های فسیلی برای مدت طولانی‌تر می‌دهد.
با این وجود، فناوری‌های SRM و CCS سرمایه‌گذاری‌های عظیمی از سوی شرکت‌های خصوصی و دولت‌ها در سراسر جهان دریافت می‌کنند. کاخ سفید در سال‌های اخیر میلیاردها دلار در زمینه مهندسی زمین و CCS سرمایه‌گذاری کرده است و سایر رهبران سیاسی نیز همین رویکرد را در پیش گرفته‌اند. با این حال، برخی مناطق جهان با احتیاط بیشتری به مهندسی زمین نزدیک می‌شوند. اتحادیه اروپا سال گذشته خواستار بررسی کامل خطرات این فناوری‌ها شد و پیشنهاد کرد که باید مقررات بین‌المللی برای اجرای آن‌ها تنظیم شود.
در حالی که امیدواری‌های زیادی در مورد موفقیت احتمالی فناوری‌های SRM وجود دارد، نگرانی‌های عمده‌ای در مورد تأثیر آن‌ها بر سیستم‌های آب و هوایی جهانی مطرح است. اگرچه احتمالاً سیستم‌های محلی SRM آسیب‌های زیادی نخواهند داشت، اما ممکن است راه را برای استفاده گسترده‌تر از مهندسی زمین در مقیاس بزرگ‌تر هموار کنند. این امر نیاز به ایجاد استانداردها و مقررات بین‌المللی برای مهندسی زمین پیش از هرگونه آزمایش با تأثیرات جهانی را نشان می‌دهد. همچنین ضروری است که دولت‌ها اجازه ندهند این فناوری‌ها روند کربن‌زدایی را کند کنند و شرکت‌ها را از انجام اقدامات لازم برای گذار به سمت سبز بازدارند.