فلز کروم و کاربردهای آن

کروم چیست؟

کروم یک عنصر شیمیایی با نماد Cr و عدد اتمی 24 است. این فلز، یک فلز خاکستری سخت و مقاوم است و دارای نقطه ذوب بالا می‌باشد. همچنین قابل ذکر است که بسیاری از ترکیبات کروم رنگی هستند. کروم بخاطر مقاومت و سختی بالای آن فلزی بسیار ارزشمند است. یک کشف مهم در مورد کروم این است که می‌توان به وسیله آن فولاد را در برابر خوردگی و تغییر رنگ مقاوم کرد. کروم سه‌بنیانی، یک ماده ضروری برای متابولیسم انسولین در انسان‌ها می‌باشد. یون‌های کروم سه‌بنیانی (CrIII) سمی نیستند، اما کروم شش‌بنیانی ((VI(Cr) سمی و سرطان زا می‌باشد. کروم ، بر خلاف فلزاتی مانند آهن و نیکل، از ضعف هیدروژنی رنج نمی‌برد. با این حال، از ضعف نیتروژنی رنج می‌برد و در برابر نیتروژن تحمل پایینی دارد.

تقریبا نیمی از سنگ معدن کرومیت جهان در آفریقای جنوبی یافت می شود. البته قزاقستان ، هند و ترکیه نیز از تولید کنندگان عمده آن هستند.مقدار کرومیت اسخراج نشده بسیار زیاد است اما از نظر جغرافیایی در قزاقستان و آفریقای جنوبی متمرکز هستند. وجود کروم خالص بسیار نادر است. اما مقادیری از آن در روسیه کشف شده است.

کاربردهای کروم:

کروم به عنوان یک عنصر در سال ۱۷۶۱ کشف شد و ابتدا به عنوان رنگدانه کاربرد داشت. در ۱۷۹۷ فلز کروم برای نخستین بار از سنگ معدنی آن جدا شد. از آن زمان تاکنون تقریباً تمام کروم دنیا از سنگ معدنی کرومیت به دست می‌آید.
انواع کاربرد فلز کروم :
• برای بدن برای کمک به سوخت و ساز قند
• ترکیبی در آلیاژها برای ساخت فولاد ضدزنگ
• در متالورژی برای مقاوم کردن در مقابل پوسیدگی و در براقی نهایی
• در آب کاری
• در آلومینیوم آنادایز
• به عنوان یک کاتالیزور
• برای ساخت قالب‌های پخت آجر
• استفاده از نمک‌های کروم برای سبز کردن رنگ شیشه
• در رنگ مو
• برای تمیزکردن ظروف شیشه‌ای آزمایشگاهی
• یک عامل تیترات
• در رنگرزی
• در تولید نوارهای مغناطیسی

آبکاری کروم

آبکاری کروم عموما به صورت پوششی نیکلی است. بدان معنی که ابتدا پوششی از نیکل بر روی سطح قرار گرفته و سپس لایه کرومی بر روی این لایه نیکلی می نشیند؛ به طوریکه ضخامت لایه نیکلی بیشتر از لایه کرومی است. در برخی موارد بر روی مس نیز این آبکاری انجام می گیرد که فقط یک لایه نازک از کروم بر روی لایه بالایی پوشش قرار می گیرد. ضخامت این پوشش تزئینی حدود 1 میکرومتر می باشد. روشنایی ، براقی و یا مات بودن سطح بستگی به ساختار نیکل دارد اما برای سطح مشکی باید مراحل اضافه دیگری نیز انجام داد . کروم اگرچه که یک فلز پایه است اما به سرعت یک فیلم اکسید قوی غیر قابل نفوذ می دهد که باعث می شود در شرایط عادی حالت خنثی پیدا کند. بنابراین پوشش کرومی در برابر کدر شدن و خوردگی بسیار مقاوم بوده و برای مصارف تزئینی بسیار گزینه ایده آلی خواهد بود.