عمر معادن

عمر دراز معادن

امروزه بخش بزرگی از زندگی بشر را مواد معدنی از جملع فلزات و سنگ‌های گوناگون تشکیل داده‎اند و در آفرینش آنچه امروزه «سبک زندگی» نامیده می‌شود، سهم داشته‌اند. گفته می‌شود که تاریخچه استخراج مس در جهان به ۲۵۰۰ سال پیش از میلاد مسیح برمی‌گردد. فقط مس نیست؛ سال‌ها می‌شود انواع مواد معدنی از جمله فلزات و سنگ‌ها همواره بخش‌های گوناگون زندگی بشر را روی سیاره تشکیل داده‌اند و در آفرینش آنچه امروزه «سبک زندگی» نامیده می‌شود، سهم داشته‌اند. سنگ‌ها، عناصر و مواد معدنی گویا جزئی جدایی‌ناپذیر از حیات آدمی در گذشته‌های دور و نزدیک بوده‌اند و به نظر می‌رسد این روش همچنان ادامه دارد.

دنیای صنعتی به اقتضای شرایط خود به زغال سنگ و سنگ آهن روی آورد و دنیای نوین بر لیتیوم و کبالت تمرکز می‌کند، در حالی که مواد معدنی همواره یکی از ارکان اصلی ارتقای بشر بوده و انگیزه مناسبی شده تا او را به رشد فناوری‌ها ترغیب و تحریک کند. امروز بشر دیگر به آنچه در زمین موجود است قانع نیست و جاذبه ذخایر گوناگون معدنی، او را به سفر به سایر اجرام آسمانی سوق داده است و انگیزه بیشتری برای توسعه به او بخشیده است.

روزگاری انسان تنها به بهره‌برداری متمرکز بود و تلاش خود را صرف این می‌کرد که چرخ صنایع را به چرخش درآورد و امروز که با آسیب‌های زیست‌محیطی برآمده از آن و پدیده‌هایی چون کمبود آب و گرمایش زمین روبه‌رو شده در تلاش است تا پروژه‌های خود را در راستای تعدیل خطرات چنین آسیب‌هایی پیش ببرد. در نهایت معدن و صنایع وابسته به آن یکی از پایه‌های اقتصادی کشورها را تشکیل داده که منبع ایجاد اشتغال و ثروت و سرمایه است. به نظر می‌رسد که بشر آینده نیز همپای بشر امروز به دنبال مواد معدنی باشد و آن را دیگر نه در ذخایر در دسترس بلکه در احجام گسترده‌ای همانند بستر اقیانوس‌ها و اجرام آسمانی جست‌وجو کند. سال‌ها معدن در کاربردهای غیرصنعتی خود در قامت سنگ‌ها و فلزات گرانبها نیز ظاهر شده و انسان را در مسیر حیات همراهی کرده است. معدن، خوراک، پوشاک، زینت و صنعت‌ساز بشر بوده و عمری به درازای عمر او در سیاره دارد.

مؤسسه تحقیقاتی CRU بررسی‌ای بر تمامی ذخایر جهان (قطعی و محتمل) انجام داده است. براساس این بررسی طول عمر معادن هر یک از فلزات پایه به‌طور چشمگیری با یکدیگر متفاوت هستند. لازم به اشاره است که عمر معدن نه تنها به قیمت و هزینه‌های مورد انتظار وابسته است، بلکه به حداقل نرخ بازده قابل قبول در هر صنعت که بنا به شرایط اقتصادی می‌تواند تغییر در عیار حد را به دنبال داشته و از این طریق در عمر یک معدن تغییر ایجاد کند نیز بستگی دارد. علاوه بر این، درجه تبدیل منابع تأثیر زیادی در میزان طول عمر معدن دارد که این امر در مواردی که معدن‌کاری زیرزمینی سهم بیشتری از تولید معدنی را در اختیار دارد (همچون معادن سرب و روی) اهمیت ویژه‌ای پیدا می‌کند.