آلیاژ چیست و چه کاربردی دارد؟!

تعریف آلیاژ

یک آلیاژ ماده‌ای است که به وسیله ذوب کردن دو یا چند عنصر با هم که حداقل یکی از آن ماده‌ها فلز است، تشکیل می‌شود. یک آلیاژ به محض خنک ‌شدن در یک محلول جامد، مخلوط یا یک ترکیب بین فلزی متبلور می‌شود.

اجزای آلیاژها را نمی‌توان با استفاده از وسیله‌ای فیزیکی جدا کرد. یک آلیاژ همگن است و خواص یک فلز را حفظ می‌کند، حتی اگر در ترکیبات خود شامل فلزات یا غیر فلزات باشد.

معرفی نمونه‌هایی از آلیاژها

نمونه‌هایی از آلیاژها شامل فولاد‌های ضد زنگ، برنج، برنز، طلای سفید و نقره استرلینگ، می‌باشد. اگرچه موارد استثناء وجود دارد، اما اکثر آلیاژها بخاطر فلز اصلی یا پایه آنها، با اشاره به دیگر عناصر به ترتیب درصد جرم، نامگذاری می‌شوند.

کاربرد آلیاژها

چرا از آلیاژها استفاده می‌شود؟

به دلیل آنکه خصوصیات شیمیایی و فیزیکی آلیاژها برتر از خصوصیات عناصر خالص است، از آلیاژها استفاده می‌شود. همچنین گاهی از آلیاژها به دلیل آنکه خصوصیات اصلی فلزات را حفظ می‌کنند، استفاده می‌شود.

خصوصیات آلیاژها

♦ بهبود مقاومت در برابر خوردگی

♦ بهبود دوام

♦ خواص الکتریکی یا مغناطیسی خاص

♦ مقاومت در برابر حرارت

مثالی از انواع آلیاژها

♦ فولاد: نامی که به آلیاژ آهن با کربن داده می‌شود و معمولا با عناصر دیگری مانند نیکل و کبالت همراه است. عناصر دیگر کیفیت مطلوبی را به فولاد اضافه می‌کنند، مانند سختی یا مقاومت کششی.

♦ فولاد ضدزنگ: آلیاژ آهن دیگری است که معمولا حاوی نیکل و سایر عناصر برای افزایش مقاومت در برابر زنگ‌زدگی یا خوردگی است.

♦ طلای 18 عیار: این آلیاژ حاوی 75% طلا می‌باشد. عناصر دیگر آن معمولا شامل مس، نیکل یا روی می‌باشد. این آلیاژ  در عین آنکه رنگ و درخشش طلای خالص را حفظ می‌کند، آن را سخت‌تر و قوی‌تر نیز می‌کنید.

♦ پیوتر: آلیاژی از قلع است، به همراه عناصر دیگری مانند مس ، سرب یا آنتیموان. پیوتر آلیاژ انعطاف‌پذیری است و در عین حال محکم‌تر از قلع است. به علاوه در برابر تغییر فاز قلع که می‌تواند در دمای پایین خرد شود، مقاومت کند.

♦ برنج: آلیاژ برنج، مخلوطی از مس با روی و گاهی عناصر دیگر است. برنج سخت و بادوام است، و آن را برای لوازم لوله کشی و قطعات ماشینکاری مناسب می‌کند.

♦ نقره استرلینگ: این آلیاژ از نقره 92.5%، مس و فلزات دیگری تشکیل شده است. آلیاژسازی نقره آن را سخت‌تر و بادوام‌تر می‌کند.

♦الکتروم: برخی از آلیاژها مانند الکتروم به طور طبیعی در طبیعت رخ می‌دهند. این آلیاژ که از نقره و طلا تشکیل شده است، برای انسان باستان بسیار ارزشمند بوده است.